Λάσπη στ' αστέρια

Το πολύ προκλητικό Arum italicum 4 Μαΐου, 2014

Ενδημικό και πολύ κοινό φυτό της νότιας Ευρώπης. Θα το βρούμε σε διάφορες τοποθεσίες, σε αραιά δάση, σε πολυετείς καλλιέργειες κυρίως σε σκιερά σημεία. Μονοκοτυλήδονο φυτό, πολυετές, με μεγάλα λογχοειδή, έμισχα φύλλα τα οποία εμφανίζει απο το φθινοπωρο. Ανθίζει την άνοιξη αποκαλύπτοντας τη μεγάλη κίτρινη σπάθη του, η οποία περιβάλλει τον επίσης κίτρινο σπάδικα. Κρυμμένα κάτω από τον σπάδικα βρίσκονται τα αρσενικά και θηλυκά άνθη του. Το arum αυτό, όπως και πολλά άλλα είδη της οικογένειας αυτής, για να προσελκύσουν τα μικρά έντομα που θα τα επικονιάσουν, τα άνθη τους παράγουν μια πολύ δυσάρεστη οσμή. Το είχαμε δει και όταν παρουσιάζαμε την αριστολοχία. Τα μικρά έντομα που προσελκύονται από τη μυρωδιά εισχωρώντας βαθειά στον σπάδικα, περνάνε πρώτα από μια σειρά τριχίδια που υπάρχουν και τα οπαία τα παγιδεύουν και στην προσπάθεια τους να φύγουν παίρνουν και τη γύρη από τα αρσενικά άνθη που βρίσκονται από κάτω. Στη συνέχεια επισκεπτόμενα άλλα άνθη από arum μεταφέρουν τη γύρη και γονιμοποιούν τα θηλυκά άνθη που βρίσκονται ακριβώς κάτω από τα αρσενικά. Μετά τη γονιμοποίηση, το καλοκαίρι, προβάλουν οι πράσινοι καρποί του που στην ωρίμανση τους γίνονται κόκκινοι. Ολόκληρο το φυτό είναι δηλητηριώδες και περισσότερο οι καρποί του. Παρ’ όλα αυτά, είναι περιζήτητη τροφή για τα αγριογούρουνα, τα οποία συχνά μου σκάβουν το κτήμα μου για να φάνε την πλούσια σε άμυλο κονδυλωματώδη ρίζα του.

Αντιγράφω από μια παλαιότερη ανάρτηση όταν παρουσιάζαμε ένα άλλο μέλος αυτής της παράξενης οικογένειας, το Arisarum vulgare.

Ολα τα φυτά της οικογένειας Araceae, αναγνωρίζονται εύκολα από το πολύ χαρακτηριστικό σχήμα που έχει η ταξιανθία τους και συχνά από τα γυαλιστερά, καρδιοειδή φύλλα τους με το μακρύ τους μίσχο.
Όλα τα είδη αυτής της οικογένειας είναι δηλητηριώδη, αφού στους ιστούς του φυτού υπάρχουν κρύσταλλοι σε σχήμα καρφίτσας από οξαλικό ασβέστιο (calcium oxalate). Κάποια είδη γίνονται εδώδιμα και καταναλώνονται αφού πρώτα ξεραθούν στον ήλιο ή βραστούν, όπως π.χ. η Colocasia esculenta, όπου οι κόνδυλοι της μετά το μαγείρεμα αποτελούν τροφή για κάποιους λαούς (taro).
Μερικά γνωστά μέλη της οικογένειας είναι η δρακοντιά, το περίφημο και σπάνιο Άρο του Διοσκουρίδη κ.α. Πολλά μέλη της οικογένειας αυτής, λόγω της παράξενης ανθοταξίας τους ή των εντυπωσιακών τους φύλλων, κατέληξαν και γέμισαν σχεδόν τα ανθοπωλεία, όπως το φιλόδεντρο (Philodendron), το Zamioculcas zamiifolia, το ανθούριο (Anthurium ), η Alocasia , η διφφενμπάχια (Dieffenbachia), το σπαθίφυλλο (Spathiphyllum), αρκετά Αροειδή, το καλάντιο ( Caladium), το αγλαόνεμα (Aglaonema) και πολλά πολλά άλλα, όλα καταγόμενα από τροπικές περιοχές και κυρίως από τροπικά βροχερά δάση.

Οικογένεια: Araceae
Γένος: Arum
Είδος: Arum italicum ή δρακοντιά ή φιδόχορτο ή Italian lords-and-ladies ή Orange Candleflower ή Cuckoo’s Pint. (περισσότερα…)

Anagallis arvensis, (Αναγαλλίς η αρουραία) 25 Απριλίου, 2012

Ετήσια ή διετής, έρπουσα ή όρθια πόα. Ενδημικό της Ευρώπης και Ασίας, πλέον κυκλοφορεί και στη βόρεια Αμερική. Υπάρχουν περί τα 25 είδη αυτής και στην Ελλάδα 2. Θα τη βρούμε σε χαμηλά υψόμετρα σε καλλιεργούμενα και μη χωράφια, πλευρές δρόμων κ.λ.π., συνήθως σε ελαφρά εδάφη και σε σημεία όπου υπάρχει υγρασία και δεν εκτίθενται απ’ ευθείας στο φως.
Τα πολύ κομψά μικρά άνθη του, ούτε 2 εκατοστά δεν είναι, θα τα δούμε σε διάφορους χρωματισμούς, όπως πορτοκαλί, ροζ, μπλε.
Το φυτό αυτό ανήκει στα δηλητηριώδη φυτά, μιας και όλα τα μέρη του περιέχουν σαπωνίνες και άλλες τοξικές ουσίες. Είναι τοξικό και για τα ζώα και τα πτηνά και πολύ τοξικό για τα ψάρια. Αποφύγετε να αγγίξετε τα άνθη αφού ακόμη και στα τριχίδια του άνθους της περιέχεται μια ουσία η οποία μπορεί να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις. (περισσότερα…)

Ornithogalum umbellatum, (Ορνιθόγαλο το σκιαδιανθές) 10 Απριλίου, 2012

Πολυετής βολβώδης πόα, με γύρω στα 100 είδη να κυκλοφορούν στην Ευρώπη, Ασία και Αφρική ενώ στην Ελλάδα απαντώνται πάνω από 20 είδη.
Χαρακτηριστικό του τα πολύ κομψά λευκά άνθη του που βγάζει από τον κορμό του και τα οποία εξωτερικά είναι πράσινα με λευκές γραμμώσεις κατά μήκος στα άκρα. Λόγω του αστεροειδούς σχήματος του άνθους το λένε και αστέρι της βηθλεέμ. Το όνομα του το πήρε από τις ελληνικές λέξεις όρνιθα και γάλα, κάτι σαν του πουλιού το γάλα. Μη ρωτήσετε όμως το γιατί, δεν ξέρω και ούτε μπόρεσα να βρω.
Τα αλκαλοειδή που περιέχει το καθιστούν δηλητηριώδες φυτό.
Θα το συναντήσουμε σε λιβάδια, μέσα σε πολυετείς καλλιέργειες, και γενικότερα σε ανοιχτές και πετρώδεις τοποθεσίες, σε χαμηλά και μέσα υψόμετρα.

Οικογένεια: Liliaceae
Γένος: Ornithogalum
Είδος: Ornithogalum umbellatum ή Ορνιθόγαλο το σκιαδιανθές (περισσότερα…)