Λάσπη στ' αστέρια

Smilax aspera, αρκουδόβατος μεν, αρωματικός δε! 9 Νοεμβρίου, 2011

Αναρριχώμενο πολυετές φυτό της μεσογείου. Μέλος ενός γένους με πάνω από 300 είδη εξαπλωμένα σε όλη την εύκρατη ζώνη της γης.
Είναι δίοικο φυτό, δηλ. έχουμε διαφορετικά αρσενικά και θηλυκά φυτά. Τα φύλλα του είναι δερματώδη και καρδιόσχημα Οι βλαστοί του από τη στιγμή που θα αναρριχηθούν σε κάποιο δέντρο, και σε αυτό βοηθούν οι 2 έλικες που έχουν στη βάση των μίσχων, αποκτούν μεγάλο μήκος και πλέκονται τόσο πυκνά που μπορούν να σκοτώσουν το δέντρο που αναρριχώνται.
Τα στελέχη του είναι γεμάτα με γυριστά αγκάθια, που σε κάποιον απρόσεκτο προσφέρουν μια πολύ επώδυνη εμπειρία. Από την άλλη, τα αγκάθια αυτά προσφέρουν ένα πολύ καλό καταφύγιο σε μικρόσωμα ζώα όταν θέλουν να αποφύγουν τους μεγαλύτερους σε μέγεθος εχθρούς των που θα βλαστημήσουν την ώρα και τη στιγμή που χώθηκαν μέσα σε αυτό το fucking φυτό.
Ξεκινάει την ανθοφορία του από τέλος Αυγούστου μέχρι τα μέσα Νοέμβριου στις πιο δροσερές περιοχές. Τα μικρά και λευκά-ρόδινα άνθη του έχουν μια ευχάριστη και πολύ δυνατή, σχεδόν μεθυστική, μυρωδιά. Μετά τη γονιμοποίηση βγάζει και τις ράγες του, τους κόκκινους καρπούς του, που είναι μια καλή πηγή τροφής για τα πουλιά. Συχνά βλέπουμε την ίδια περίοδο ανθοφορία και καρποφορία. Είναι από τα λίγα φυτά που ανθοφορούν το φθινόπωρο, και αυτό το κάνει χρήσιμο μελισσοκομικό φυτό μιας και προσφέρει γύρη και νέκταρ σε μια δύσκολη εποχή για τα μελίσσια.
Θα το βρούμε να αναρριχάται κυρίως σε κορμούς δέντρων και θάμνων ή και σε φράχτες και μπορεί να φτάσει και τα 4 μέτρα ύψος. Προτιμά περιοχές με υγρασία και πυκνή βλάστηση. Θα το βρούμε και σε χαμηλά υψόμετρα, συχνά κοντά στη θάλασσα ή μέσα σε ελαιώνες, αλλά και σε δάση, κυρίως πευκοδάση, μέχρι 1200 μέτρα υψόμετρο. (περισσότερα…)

Νάρκισσοι, βιολέτες και ίριδες (3 από τα πιο αρωματικά αυτοφυή φυτά ανθίζουν τον χειμώνα. Τυχαίο; Δεν νομίζω! ) 21 Φεβρουαρίου, 2011

Όλα τα φυτά ανθίζουν για ένα και μόνο λόγο: την αναπαραγωγή. Συνεπώς το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να προσελκύσουν όσους –και μόνον αυτούς- θα τα βοηθήσουν σε αυτό.
Κάθε οικογένεια φυτών έχει αναπτύξει δικά της μέσα και τεχνικές που θα χρησιμοποιήσει, μερικές δε φορές η διαφοροποίηση τεχνικών φτάνει μέχρι το είδος του φυτού. Το άρωμα που εκπέμπουν είναι μια από τις πολλές τεχνικές και είναι το προμόσιον που κάνουν στους επίδοξους επισκέπτες τους για να έρθουν και να τρυγήσουν αυτά που παράγει το φυτό για χάρη τους: τη γύρη και το νέκταρ. Παράλληλα θα γίνει και η δουλειά τους: η πολυπόθητη γονιμοποίηση. Χαρακτηριστικό είναι ότι έντονο άρωμα εκπέμπουν μόνο όταν η γύρη του είναι ώριμη. Ακόμη περισσότερο άρωμα εκπέμπουν όταν οι συγκεκριμένοι επισκέπτες των κυκλοφορούν στην πιάτσα της φύσης, δηλ. αν είναι δραστήριοι το μεσημέρι, τότε το φυτό θα παράξει περισσότερο άρωμα για να προσελκύσει τον επικονιαστή. Και φυσικά όταν ολοκληρωθεί η γονιμοποίηση σε ένα φυτό σταματάει να εκπέμπει άρωμα, (χαζό είναι να συνεχίσει;).
Προφανώς το χειμώνα που είναι πιο δύσκολη η γονιμοποίηση λόγω των δύσκολων καιρικών φαινομένων και των χαμηλών θερμοκρασιών, τα φυτά που χρειάζονται οπωσδήποτε έντομα για τη γονιμοποίηση τους, ξέρουν καλά ότι πρέπει να χρησιμοποιήσουν τα ισχυρά τους όπλα ώστε να γίνουν πιο ελκυστικά στους επισκέπτες των. Έτσι έχουν φροντίσει να αυξήσουν την ένταση και τη δόση των αρωμάτων που θα εκπέμπουν όταν ανθίσουν, ώστε να τους βρουν πιο εύκολα . Και μη ξεχνάμε ότι ο άνθρωπος που σαν ηδονοβλεψίας βλέπει και απολαμβάνει τα ανθισμένα φυτά, αντιλαμβάνεται πολύ λιγότερες μυρωδιές από αυτές που εκπέμπουν τα άνθη και από αυτές που αντιλαμβάνονται τα έντομα. (περισσότερα…)

Narcissus tazetta (ο πιο εύοσμος νάρκισσος, αλλά έλεος, σταματήστε να τον κόβετε) 20 Ιανουαρίου, 2010

Οι νάρκισσοι περιλαμβάνουν περί τα 50 είδη. Στην Ελλάδα συναντώνται 6 με πιο δημοφιλή την γνωστή και από τους αρχαίους μύθους αμαρυλλίδα: Narcissus tazetta.
Είναι πολυετές βολβώδες φυτό, ενδημικό της μεσογείου και ανθίζει νωρίς τον χειμώνα, τα δε άνθη του είναι ερμαφρόδιτα, (έχει αρσενικά και θηλυκά άνθη), που γονιμοποιούνται από μέλισσες. Το άρωμα των ανθέων είναι σχεδόν μεθυστικό. Μεγάλη ποσότητα ανθέων νάρκισσου σε κλειστό χώρο μπορεί να προκαλέσει ελαφρά νάρκωση. Προτιμά τα βαριά και υγρά εδάφη αλλά δεν αποκλείεται να τα βρούμε και σε βραχώδεις εκτάσεις. Ο βολβός του κυρίως, (που μοιάζει με κρεμμύδι), αλλά και τα φύλλα περιέχουν ένα δηλητηριώδες αλκαλοειδές, τη Lycorine, η κατανάλωση της οποίας σε μεγάλες ποσότητες την καθιστά θανατηφόρο.

Το όνομα του προέρχεται από τον ήρωα της ελληνικής μυθολογίας, τον Νάρκισσο, το δε tazetta σημαίνει μικρή κούπα, από το σχήμα της κιτρίνης κορόνας του άνθους.
Ενώ για τη δύση είναι ένα σύμβολο ματαιοδοξίας, ένεκα του μύθου του νάρκισσου, στην Κίνα είναι σύμβολο καλοτυχίας. (περισσότερα…)

Κάππαρη η ακανθωτή (και τα γκουρμέ μπουμπούκια της) 20 Ιουνίου, 2009

Αυτοφυής ενδημικός θάμνος της μεσόγειου και της μέσης ανατολής με πάνω από 200 είδη που πλέον μπορούμε να τον βρούμε σε πολύ περισσότερες περιοχές του πλανήτη. Κάποια είδη της, στην Ανατολή και την Ασία, γίνονται δέντρα.
Φυτό λαχανευόμενο, αρτυματικό, μελισσοτροφικό, υψηλής διατροφικής αξίας και με πολλές φαρμακευτικές ιδιότητες.
Αειθαλής, πολύ ανθεκτικός στην ξηρασία, με ξυλώδεις, συνήθως έρποντες ή αναρριχητικούς βλαστούς και μικρά αγκάθια στις μασχάλες των φύλλων. (περισσότερα…)