Εμείς, πότε θα γίνουμε τζιτζίκια;

Έφτασε η στιγμή να αποκατασταθεί στα μάτια του κόσμου ο παρεξηγημένος και δήθεν τεμπέλης τζίτζικας, ο οποίος στην προηγούμενη ζωή του ζει βαθειά μέσα στο χώμα και βγαίνει μόνο για ένα καλοκαίρι για να ζήσει και αυτός την ομολογουμένως θορυβώδη ζωή του.
2.500 είδη τζιτζικιών κυκλοφορούν σε όλο τον κόσμο και 6 από αυτά στην Ελλάδα. Η εμφάνιση του και κυρίως ο ήχος του κάθε χρόνο είναι συνώνυμο του ελληνικού καλοκαιριού. Συνήθως θα τον βρούμε σε κορμούς δέντρων, κολώνες κλπ. αλλά δύσκολα θα το εντοπίσουμε αφού το χρώμα του, μαύρο με αποχρώσεις καφέ και κίτρινου, μοιάζει με το χρώμα των κορμών των δέντρων. Διαθέτει μια δυνατή προβοσκίδα για να εισχωρεί στους βλαστούς των δέντρων για να τραφεί από τους χυμούς του.

Ο τζίτζικας έχει ένα περίεργο κύκλο ζωής. Το θηλυκό γεννάει τα αυγά του το καλοκαίρι μέσα σε τρύπες που κάνει σε μαλακούς βλαστούς από δέντρα, μάλιστα όταν έχουμε μεγάλο πληθυσμό τζιτζικιών μπορεί να προκαλέσουν και ζημιές στα δέντρα. Τέλος καλοκαιριού βγαίνουν οι νύμφες και εισχωρούν μέσα στο έδαφος που μπορεί να φτάσουν και τα 2,5 μέτρα βάθος, πάντα όμως κοντά στις ρίζες για να τρέφονται από τους χυμούς των και έτσι μπορούν να ζήσουν και 4 χρόνια πριν βγουν από το έδαφος και γίνουν τα ενήλικα τζιτζίκια που βλέπουμε εμείς. Γι’ αυτό το παλιό «δέρμα» του τζιτζικιού θα το βρούμε πάνω σε χόρτα που βρίσκονται κοντά στο έδαφος, όπου ανεβαίνουν εκεί οι νύμφες για να ακολουθήσει η διαδικασία να βγει το ενήλικο έντομο. Κάποια άλλα είδη στην Αυστραλία και τη λατινική Αμερική μπορεί να ζήσουν σαν νύμφες μέσα στο χώμα ακόμη και 17 χρόνια.

Το τζιτζίκι είναι ίσως το πιο θορυβώδες έντομο. Τις πιο ζεστές ώρες της ημέρας το αρσενικό και μόνο αυτό παράγει ένα πολύ χαρακτηριστικό ήχο από μια κοιλότητα που έχει ανάμεσα από τον θώρακα και την κοιλιά του και η οποία χωρίζεται στα δυο από μια λεπτή μεμβράνη. Κάθε φορά που δονείται η μεμβράνη αυτή παράγεται και ο ήχος που ξέρουμε. Και εννοείται ότι όλη αυτή η φασαρία γίνεται για την αναπαραγωγή. Τα αρσενικά τζιτζίκια κάνουν επίδειξη δύναμης στα θηλυκά του στυλ κοιτά τι ήχο κρύσταλλο βγάζω κούκλα μου.
Ο ήχος που βγάζει φτάνει στα 80 ντεσιμπέλ ένταση, όση ένταση βγαίνει και σε ένα δρόμο μεγάλης κυκλοφορίας, σε μερικά δε είδη φτάνει και τα 120 που είναι σαν να κάθεσαι δίπλα στα ηχεία σε μια ροκ συναυλία και που είναι και το όριο πόνου για το ανθρώπινο αυτί.
Κάνει τόση φασαρία που ούτε το ίδιο την αντέχει και γι’ αυτό όταν ξεκινά την εκκωφαντική συναυλία του απομονώνει το ακουστικό του νεύρο, δηλ βάζει τα ακουστικά του πρώτα και μετά αρχίζει το πρόγραμμα.
Σε πολλές περιοχές του πλανήτη τα τζιτζίκια τα τρώνε, όπως στη Ασία, Αφρική και λατινική Αμερική. Και οι αρχαίοι έλληνες ενίοτε τα τσιμπολογούσαν.

Οικογένεια: Cicadidae
Γένος: Cicada
Είδος: Cicada plebeja ή τζιτζίκι ή τζίτζικας ή τέττιξ

Ένα υπέροχο τραγούδι του Κ. Βήτα, αφιερωμένο εξαιρετικά σε όλους.

Κ.ΒΗΤΑ – Το τζιτζίκι / Cicada