Μια νυχτερίδα (και άλλη μια)

Πετάτε, αλλά δεν έχουν φτερά και ούτε είναι πουλιά. Για τις νυχτερίδες ο λόγος, που αν και ανήκουν στα θηλαστικά πολλοί τις νομίζουν πτηνά. Είναι τα μοναδικά θηλαστικά που μπορούν να πετάξουν χάριν των μπροστινών τους άκρων, των οποίων τα δάχτυλα ενώνονται με μεμβράνη, έτσι κουνώντας τα μεμβρανώδη δάχτυλα τους πετάνε, και γιαυτό και ο Αριστοτέλης ονόμασε την τάξη τους χειρόπτερα.
Τα χειρόπτερα είναι μια από τις μεγαλύτερες τάξεις θηλαστικών, με πάνω από 1.200 είδη σε όλο τον κόσμο και 27 από αυτά στην Ελλάδα, μόνο τα ποντίκια τις ξεπερνάνε με πάνω από 4.000 είδη. Κυκλοφορούν στη γη πολύ πριν από τον άνθρωπο. Ανήκουν στα πιο παρεξηγημένα είδη στον πλανήτη και έχουν κυνηγηθεί άγρια από τους ανθρώπους. Για τους αρχαίους κινέζους, τους Ατζέκους και τους Ίνκας ήταν σύμβολα καλοτυχίας, όπως και για τους τσιγγάνους, οι οποίοι εισήγαγαν και το παραμύθι με το κοκαλάκι της νυχτερίδας και την τύχη που το συνοδεύει. Αντίθετα, λαοί της Ευρώπης και της Ασίας τις θεωρούσαν σύμβολα κακοτυχίας, ήρθε και ο Στόκερ με τον δράκουλα του και τα αιμοδιψή βαμπίρ του και έδεσε το πράγμα. Επί τη ευκαιρία βαμπίρ είναι ένας είδος νυχτερίδας που ζει στη λατινική Αμερική και της αρέσει να γλύφει αίμα θηλαστικών.
Είναι νυχτόβιες, τη δε ημέρα αράζουν σε σκοτεινά μέρη, σε εγκαταλελειμμένα σπίτια, υπόγεια αλλά και σοφίτες, σπηλιές και σπήλαια, ορυχεία, κουφάλες δέντρων κ.λ.π. Τρώνε κυρίως έντομα, στην Ελλάδα όλα τα είδη είναι μόνο εντομοφάγα. αλλά και φρούτα, ασπόνδυλα αλλά και μικρά σπονδυλωτά.
Έχουν αρκετούς φυσικούς εχθρούς, όπως αρπακτικά πτηνά, τη κουκουβάγια, το γεράκι, φίδια κ.α., αλλά ο μεγαλύτερος εχθρός της είναι ο άνθρωπος και οι δραστηριότητες του. Τα αγροτοχημικά, η καταστροφή βιοτόπων όπως βαλτότοπων και δασών, αποτελούν μεγάλη απειλή για τους χώρους που φωλιάζουν και για την επάρκεια της τροφής των.
Ζουν μέχρι 30 χρόνια και σαν θηλαστικά που είναι γεννάνε 1-3 μικρά το καλοκαίρι, ενώ το ζευγάρωμα γίνεται το προηγούμενο φθινόπωρο και στον ενδιάμεσο χειμώνα αποσύρονται σε σκοτεινά μέρη και πέφτουν σε χειμερία νάρκη. Να σημειώσουμε ότι τα μικρά τα μεγαλώνουν με πολύ στοργή.
Οι νυχτερίδες δεν είναι καθόλου επιθετικές, αντίθετα φοβούνται τους ανθρώπους και είναι πολύ ωφέλιμες στον άνθρωπο και στη γεωργία, καταναλώνοντας τεράστιες ποσότητες από νυχτόβια έντομα. Χαρακτηριστικά, μια νυχτερίδα μπορεί να φάει σε μια νύχτα πάνω από 3.500 κουνούπια. Κάποια είδη από αυτές τρώνε και νέκταρ από λουλούδια βοηθώντας στην επικονίαση των φυτών.
Αν και δεν είναι τυφλές, έχουν χαμηλή όραση και τα αυτιά τους είναι το κυρίως όργανο για προσανατολισμό. Διαθέτουν ένα μοναδικό τρόπο να προσανατολίζονται και να αντιλαμβάνονται το χώρο και τα αντικείμενα του, εκπέμποντας υπερήχους, ήχοι σε υψηλή συχνότητα, οι οποίοι αντανακλώμενοι προς αυτήν, της δίνουν τη δυνατότητα να αναγνωρίσουν τι υπάρχει γύρω της. Έτσι αντιλαμβάνονται και τα έντομα που κυνηγούν.
Όλα τα είδη της Ελλάδας είναι προστατευόμενα σύμφωνα με την εθνική αλλά και τη κοινοτική νομοθεσία, όπως η Σύμβαση της Βέρνης και της Βόννης το 1979, η Οδηγία 92/43/ΕΟΚ και η EUROBATS, (Συμφωνία για την Προστασία των Πληθυσμών των Ευρωπαϊκών χειροπτέρων) το 1991.

Για τις νυχτερίδες του ποστ, την πρώτη τη βρήκα στο εγκαταλελειμμένο υπόγειο του σπιτιού στο κτήμα, όπου μπήκα το φθινόπωρο να το καθαρίσω και εκεί που μετακινούσα πράγματα, πετάχτηκε η κακομοίρα τρομαγμένη.
Τη δεύτερη νυχτερίδα τη βρήκα στην εθνική οδό Ιωαννίνων Άρτας, θύμα τροχαίου, προφανώς το σύστημα sonar της χάλασε με αποτέλεσμα να συγκρουστεί με διερχόμενο αυτοκίνητο.
Τι είδος είναι η κάθε μια μη με ρωτήσετε, χαμός γίνεται με τα είδη των νυχτερίδων, κάθε ένα έχει και διάφορα χαρακτηριστικά, προσπάθησα αλλά άκρη δεν έβγαλα.
Τις νυχτερίδες αυτές τις θυμήθηκα τις προάλλες που βρήκα μια νυχτερίδα στο κτήμα μου, αργά το απόγευμα να κάνει επίμονες βόλτες γύρω από το παλιό σπίτι. Προφανώς, ξύπνησε από το λήθαργο και ήθελε τις βόλτες της για να ξεμουδιάσει.