Η ευφάνταστη Aristolochia sempervirens! (και πανούργα να την πείτε, μέσα είστε)

Η Aristolochia sempervirens ανήκει σε μια μεγάλη οικογένεια, η οποία απαριθμεί περί τα 500 είδη σε όλο τον κόσμο. Ένα από τα δέκα που συναντούμε και στην Ελλάδα είναι και η Aristolochia sempervirens, ενδημικό είδος της ανατολικής μεσογείου. Θα τη βρούμε σε χαμηλά και μεσαία υψόμετρα, κυρίως μέσα σε φυτικούς φράχτες.
Είναι πολυετές, αναρριχητικό φυτό με φύλλα καρδιόσχημα και άνθη σφαιρικά στη βάση και στη συνέχεια σωληνοειδές σχήμα που πλαταίνει στο χείλος. Δεν έχει καθόλου πέταλα.
Τα άνθη της έχουν επινοήσει ένα πολύ ιδιαίτερο, (σατανικό θα τον έλεγα), μηχανισμό γονιμοποίησης.
Την πρώτη μέρα της ανθοφορίας κάθε άνθους εκπέμπεται ένα έντονο και δυσάρεστο άρωμα, με σκοπό να προσελκυστούν μικρά έντομα, δίπτερα όπως μικρές μύγες κ.α. Μάλιστα το σχήμα του άνθους έχει τέτοια γωνία ώστε να διευκολύνει την είσοδο αυτών στο εσωτερικό του. Μόλις αυτά εισχωρήσουν βαθιά μέσα στο σωληνοειδές άνθος για να βρουν τις πρωτεΐνες που το άρωμα τους έχει υποσχεθεί, τότε τα πολύ πυκνά τριχίδια που υπάρχουν στο εσωτερικό παγιδεύουν τα έντομα και τα εμποδίζουν να ξαναβγούν αν πρώτα δεν γίνει η γονιμοποίηση του. Το έντομο με τις κινήσεις που κάνει μαζεύει τη γύρη πάνω του και τότε είναι έτοιμο το άνθος να το απελευθερώσει. Συνήθως αυτή η διαδικασία κρατάει μια μέρα. Τα τριχίδια χαλαρώνουν, μαραίνονται και έτσι η έξοδος ανοίγει και πάλι για να ξεφύγει το έντομο και να επισκεφθεί άλλο άνθος. Είναι τόσο μελετημένο το σχέδιο της ώστε το άρωμα που εκπέμπει το κάθε άνθος σταματάει μόλις επιτευχθεί η γονιμοποίηση, έτσι αποφεύγεται η προσέλκυση άλλων εντόμων, το δε έντονο χρώμα του άνθους αλλάζει αφού ο σκοπός για τον οποίον δημιουργήθηκαν αυτά τα χρώματα δεν υφίσταται πλέον. Επιπλέον, η γωνιά του άνθους το οποίο έχει δεχτεί επίσκεψη από έντομο μικραίνει και έτσι κάνει πολύ δύσκολη τη δεύτερη επίσκεψη από άλλα έντομα.

Η Aristolochia sempervirens ανήκει στα δηλητηριώδη φυτά χάρη στο αριστολοχικό οξύ που περιέχει, το οποίο είναι νεφροτοξική και καρκινογόνος ουσία και σε περιπτώσεις θανατηφόρος.
Φυτό γνωστό από την αρχαιότητα. Οι αρχαίοι αιγύπτιοι το χρησιμοποιούσαν για τα δαγκώματα των φιδιών, η δε σχολή του Ιπποκράτη για τοκετούς.
Σύμφωνα με τον Θεόφραστο το όνομα προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις λοχεία και άριστος και μαρτυρά τη χρήση του στη μαιευτική. Το φυτό έχει χρησιμοποιηθεί και ως εκτρωτικό.

==========================================================================
Οικογένεια: Aristolochiaceae
Γένος: Aristolochia
Είδος: Aristolochia sempervirens L. Αριστολοχία η αειθαλής