Ταραξάκο το φαρμακευτικό. ΤΟ «ραδίκι»! (Taraxacum officinale)

Ένα πολύτιμο άγριο φαγώσιμο χόρτο παρουσιάζουμε στη λάσπη: το περίφημο Ταραξάκο.
Πολύ γνωστό πολυετές ποώδες φυτό χωρίς στέλεχος, δηλ. όλα τα φύλλα του βγαίνουν παράρριζα (κατ’ ευθείαν από τη ρίζα του).
Γι’ αυτό και όταν το συλλέγουμε, το μαχαίρι μπαίνει λίγο πιο βαθιά στο έδαφος(tip, από τα sos της νέας ακαδημαϊκής χρονιάς της λάσπης), αλλιώς θα μας μείνουν όλα τα φύλλα στο χέρι, εν αντιθέσει με την πρακτική που κάνουμε στα άλλα είδη ραδικιού , όπου για προστασία της χλωρίδας τα κόβουμε ψηλά στη ρίζα, ώστε μετά να πετάξει ξανά. Το είπαμε αναλυτικά στο ποστ: Μάζεμα άγριων φαγώσιμων χόρτων (tips)

Είναι χειμερινό φυτό, αρχίζουμε να το βλέπουμε από το φθινόπωρο μέχρι την άνοιξη.
Πολλαπλασιάζεται και αγενώς (από τα ριζώματα του) αλλά και εγγενώς με σπόρους που ωριμάζουν ταχύτατα και μεταφέρονται με τον άνεμο σε μεγάλες αποστάσεις.
Ανθίζει την άνοιξη, αλλά δεν αποκλείεται να δούμε άνθη και νωρίτερα ή και το φθινόπωρο (όπως καλή ώρα βρήκα εγώ, πριν λίγες μέρες) . Τα κίτρινα άνθη του ανοίγουν το πρωί και κλείνουν το βράδυ. Μπορεί να παράξει άνθη χωρίς γονιμοποίηση.

Υπάρχει σε όλη την Ευρώπη, βόρεια Αμερική και την βόρεια Ασία, γενικά στο βόρειο ημισφαίριο, αν και πλέον έχει αποικήσει παντού σχεδόν στον κόσμο.
Έχει παρά πολλές ποικιλίες που δυσκολεύουν την ταξινόμηση τους αλλά όλες έχουν τις ίδιες ιδιότητες (στην Ελλάδα έχουμε περίπου 7).
Έχει πολύ χαρακτηριστικά οδοντωτά φύλλα (εξ’ ου και το όνομα του στην Αγγλία: «δόντι του λέοντα») ή με λοβούς, και στο κέντρο αναπτύσσει, περισσότερα από ένα, ανθικά στελέχη τα οποία σχηματίζουν ένα κεφάλιο με ζωηρό κίτρινο χρώμα.

Θα το βρούμε παντού, σε λιβάδια, ακαλλιέργητες εκτάσεις, σε βραχώδεις περιοχές, δίπλα στους δρόμους και ως ενοχλητικό «ζιζάνιο» σε χλοοτάπητες..
Το ύψος του δεν ξεπερνά τα 25 εκατοστά.

Συλλέγεται στο νεαρό στάδιο και είναι εξαιρετικής ποιότητας λαχανευόμενο φυτό και με πολύ αξιόλογες φαρμακευτικές ιδιότητες, γνωστές από την αρχαιότητα.
Εκτός από βραστό (μπορούμε να βάλουμε και τις ρίζες , αφού αφαιρέσουμε το εξωτερικό τους), τρώγετε και ωμό σε σαλάτα. Ακόμα και τα πέταλα των λουλουδιών του τρώγονται. Επίσης χρησιμοποιούνται οι ρίζες αποξηραμένες, μόνες τους ή μαζί με το φυτό. Εκτός από τη βοτανοθεραπευτική της δράση τις χρησιμοποιούν και σαν υποκατάστατο του καφέ (μετά από ξήρανση).

Θεωρείται ένα από τα καλύτερα χολαγωγά φυτά και επίσης είναι ένα
εξαιρετικό διουρητικό.
Επίσης είναι πολύ καλό τονωτικό, χωνευτικό και αποτοξινωτικό.
Οι αρχαίοι έλληνες και οι ρωμαίοι το χρησιμοποιούσαν για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες. Επίσης πολύ γνωστό στην κινέζικη ιατρική και στους άραβες ιατρούς. Ευρεία χρήση είχε και στο μεσαίωνα.
Παρασκευάζονται από αυτό εκχυλίσματα, βάμματα και διαλύματα.
Το φυτό είναι πλούσιο σε βιταμίνη Α, C, D σίδηρο, κάλιο, μαγνήσιο, ασβέστιο.
Το κάλιο που περιέχει έχει την αξία του διότι σαν διουρητικό που είναι δεν έχουμε απώλειες καλίου, καθώς τις αναπληρώνει με το κάλιο που περιέχει.
Το φυτό περιέχει ένα λευκό γαλακτώδη χυμό (Latex).
Η ρίζα και ο γαλακτώδης χυμός περιέχουν μια πικρή ουσία: τη λακτουπικρίνη (τερπενική λακτόνη), καθώς και τανίνες, ινουλίνη καουτσούκ, τριτερπένια, κουμαρίνες, καροτενοειδή και άλλα.

Οι πρωτόγονοι λαοί πίστευαν ότι η πικράδα έδινε δύναμη και ότι μπορούσαν να θεραπευθούν από μία ασθένεια πίνοντας ένα πικρό ποτό.
Φυσιολογικά, αυτό που συμβαίνει είναι ότι κάθε πικράδα δημιουργεί ένα ερέθισμα στον οργανισμό και αυτό έχει σαν επακόλουθο να λειτουργήσουν οι αδένες και να παράγουν υγρά, π.χ. ένα πικρό ορεκτικό ποτό, ανοίγει την όρεξη και θέτει σε κίνηση τη λειτουργία της πέψης. Το ταραξάκο διεγείρει τις εκκρίσεις της χολής.

το σκίτσο του φυτού (από τη βικιπαίδεια)

Οικογένεια: Compositeae ή Asteraceae
Γένος: Taraxacum
Είδος: Ταραξάκο ή πικραλίδα ή ραδίκι του βουνού ή αγριοράδικο ή Taraxacum officinale L. ή Dandelion (το δόντι του λιονταριού)